1.Faturanın Mahiyeti
Ticaret kanunu anlamında, fatura mal veya hizmet satan satıcının düzenlediği bir belgedir. Fatura sadece malların üretildiğini veya satılmaya hazır olduğunu gösterir, ispata yarar, ödeme aracı değildir. Fatura ile yapılan mal teslimlerinde ödeme aracı olarak fatura dikkate alınmamalı, teslim edilen malın bedelinin nakit, senet veya çek sureti ile tahsili yoluna gidilmelidir.
2.Faturadaki Malların Teslimi
Fatura içeriği malları, fatura kimin adına düzenlenmişse ona teslim etmeniz gerekmektedir. Karşı taraf şirket ise, malları şirketin SGK lı çalışanı veya müdürlerine teslim etmek ve faturanın altına isim, soyisim, TC kimlik numarasını yazdırıp imzalatmanız gerekmektedir.
Mallar şahıs şirketine yani kişiye teslim edilecek ise, yine ya kişinin kendisine ya da SGK lı çalışanına teslim etmeniz zorunludur.
Başka bir durum ise, fatura A firmasına kesildi, ancak mallar A firmasının talimatı ile B firmasına teslim edilecek. Bu durumda ise, talimatı veren A firmasından yazılı (elden yazı, mail, faks, v.s.) bir talimat almak gerekmektedir. Sözlü talimat ile mallar, faturada adı yer almayan kişi veya kuruma kesinlikle teslim edilmemelidir. Malların B firmasına tesliminden sonra da yine B firmasından “A firması adına kesilen faturada yer alan şu şu şu malları teslim aldım” şeklinde yazılı (mail,faks, v.s. ) bir beyan alınmalıdır.
Pratikte, bilhassa yazılı belge istediğimiz kişilerin “Benim mail adresim yok, nereden faks bulacağım şimdi v.s.” gibi itirazlarını dikkate almayınız. Zira aynı kişiler icra takibi veya dava söz konusu olunca avukatlara taş çıkartacak dilekçeler yazabilmektedirler.
- Faturaya İtiraz ve Şekli
Faturayı alan kişi, aldığı tarihten itibaren sekiz gün içinde içeriği hakkında itirazda bulunabilir. İtiraz etmez ise faturada yer alan malları, malların miktarını, bedelini v.s. hususları kabul etmiş sayılır.
İtiraz edilecek ise, malların değil faturanın kendisine ulaşmasından itibaren sekiz gün içinde faturanın içeriği hakkında itiraz edilmelidir. İtiraz sözlü değil, mutlaka yazılı olmalıdır. Yazılı itiraz fatura bedeli yüksekse mutlaka noter aracılığı ile bedel düşük ise e-mail, faks yolu ile yapılabilir. E-mail veya faks durumlarında dahi, itiraz aslının süresi içerisinde iadeli taahhütlü posta ile karşı tarafa gönderilmesi gerekmektedir.
Sekiz günlük itiraz süresinin ilk günü, faturanın size ulaştığı (tebliğ edildiği gün) günün ertesi günüdür.
İtirazın sekiz gün içerisinde karşı tarafa varmış olması gerekli değildir, itiraz belgesinin veya mektubunun sekiz gün içerisinde postaya verilmiş olması yeterlidir.
- Faturaya İtirazın Sonuçları
Faturaya itiraz edilirse, fatura içeriğinin doğru olduğunu faturayı düzenleyen satıcı yazılı delille ispat etmelidir.
Faturaya itiraz halinde siz satıcı olarak alacaklı olduğunuzu, malı teslim ettiğinizi ispat etmek zorundasınız. Bunun için dava açıp, 1.500,00 TL civarında masraf yapıp davayı kazandınız. Bu sefer de, ya malı verdiğiniz kişi kaçmış oluyor ya da başka bir şirket adı altında başka bir adreste çalışıyor oluyor. Kısaca, fatura bedelini tahsil etmek hem uzun ve maliyetli bir süreç hem de başarı şansı değişken ve düşük.
- Çözüm Önerileri
- -Öncelikle fatura bir ödeme aracı değildir. “Senet veya çek de ödenmiyor onları alsak ne olacak” demeyin arada çok fark var, en azından ilave dava masrafı yapmaktan kurtulacaksınız.
- Fatura kimin adına düzenlendi ise mallar ona teslim edilmelidir.
- Alıcıların sipariş ve teslim yeri talimatlarının yazılı, açık ve net olmasını isteyiniz. Malınızı orada bulunan herhangi bir kişiye teslim etmeyiniz.
- Söze göre değil yazılı olana göre işlem yapınız.
Saygılarımla,
Avukat Serap Kervan Küçük